نگاهی به ادوار تمدّن اسلامی
تمدن اسلامی
دوران های متفاوتی را پشت سر نهاده است. صرف نظر از این که این ادوار چگونه
و بر چه اساسی تقسیم شود، مسلم است که نباید با ادوار تمدن غربی مقایسه و
زمان بندی و موجود در مراحل مختلف تمدن غربی، از دوران روم تا قرون میانه و
عصر جدید، بر ادوار تمدن اسلامی تحمیل شود.
آنچه در اینجا ارائه شده
تنها «نگاهی» به ادوار تمدن اسلامی است، نوعی تقسیم بندی که با شرایط
تاریخی موجود در جهان اسلام طی چهارده قرن، طبیعی به نظر می رسد. می توان
در باره هر یک از این ادوار، بیش از این سخن گفت و در ضمن اگر میان شرق و
غرب دنیای اسلام تفاوتی هست، آشکار کرد.
در پایان بحث، روی الگو صفوی
تأکید خاصی صورت گرفته است. اگر قرار باشد، تمدن اسلامی جدید دست کم بخشی
از آن، در حوزه ایران شکل بگیرد، در عین حال که نیاز به نوعی همگرایی با
جهان اسلام دارد، می تواند روی الگوی صفوی تکیه شود. در این باره در ادامه
توضیحاتی آمده است.
محور نخست بیانات ایشان در این دیدار، مهدویت و تبیین جایگاه و اهمیت این
موضوع در جامعه بود. ایشان تأکید کردند که جامعه‌ی اسلامی باید این جایگاه
را نه به عنوان یک بحث فرعی و حاشیه‌ای، که در حلقه‌ی اصلی معارف عالیه‌ی
دینی به‌خوبی بشناسد. مهدویت نتیجه و میوه‌ی نبوت در همه‌ی ادیان و غایت
بعثت همه‌ی انبیاء الهی است.